Có thể nói chưa có một bộ môn nhạc cụ nào mà có số lượng người chơi đông đảo như bộ môn đàn guitar. Với xu hướng ngày càng phổ biến, bộ môn guitar được nhiều bạn trẻ lựa chọn là một trong những bộ môn năng khiếu của bản thân. Tuy nhiên khi mới bắt đầu học đàn guitar, người học thường hay gặp khó khăn về việc ghi nhớ vị trí các nốt nhạc trên đàn guitar. Bởi bạn sẽ thấy đàn guitar có một “rừng” nốt nhạc. Vậy có cách nào giúp bạn dễ dàng nhớ vị trí các nốt nhạc trên đàn guitar?
1. Tìm hiểu một số nhạc lý cơ bản về guitar
Các khái niệm âm nhạc:
-Cao độ : Độ cao thấp của âm thanh.
-Cường độ : Độ mạnh nhẹ của âm thanh.
-Trường độ: Độ dài ngắn của âm thanh.
a.Khuôn nhạc hay còn gọi là khuông nhạc
- Khuôn nhạc dùng để biểu diễn các thông tin về bản nhạc (Nhịp, Tông, Nốt nhạc ...).
Khuôn nhạc gồm 5 dòng kẻ song song
- Khuông nhạc gồm có 5 dòng kẻ song song (Khuôn nhạc không phải là hình vẽ của đàn guitar) dùng để thể hiện độ cao thấp của nốt nhạc. Giữa các dòng kẻ người ta gọi là khe nhạc. Ngoài 5 dòng kẻ chính còn có các dòng kẻ phụ và khe nhạc phụ dùng để ghi các nốt có âm thanh quá cao hoạc quá thấp.
- Đầu khuôn nhạc có hình của khóa nhạc.
- Đầu khuôn nhạc còn có hình các nốt thăng hoặc giáng gọi là dấu hóa.Dấu hóa cho ta biết tông của bài nhạc.
- Đầu khuôn nhạc còn có ký hiệu của nhịp bài hát. Ký hiệu này cho ta biết số phách và giá trị của phách trong 1 ô nhạc.
- Ngoài ra còn có một số ký hiệu khác mà ta sẽ xem xét sau.
b. Một Cung và Nửa cung (Whole Step and Half Step)
Cung là đơn vị để đếm cao độ giữa các nốt nhạc. Xét về phương diện khoa học âm thanh là kết quả tạo ra từ những dao động. Dao động có tần số (frequency) càng cao thì âm thanh nghe được sẽ càng cao. Mỗi nốt nhạc đều có tần số xác định và hoàn toàn giống nhau với tất cả nhạc cụ. Ví dụ như nốt La chuẩn (Middle A) có tần số là 440Hz, Nốt Sol (Middle G) có tần số 391.995 Hz …
Theo hình trên bạn thấy chữ W và 1/2 là đại diện cho một cung và nửa cung
Với 7 nốt tự nhiên là Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si, thì:
Do-Re :cách nhau 1 cung
Re-Mi: cách nhau 1 cung
Mi-Fa: cách nhau ½ cung
Fa-Sol: cách nhau 1 cung
Sol-La: cách nhau 1 cung
La-Si: cách nhau 1 cung
Si-Do: cách nhau ½ cung
Bây giờ quay trở lại với cây đàn guitar của các bạn, bạn để ý, khoảng cách giữa 2 phím đàn liên tiếp nhau chính là một nửa cung đấy
Mẹo ghi nhớ: chỉ có Mi-Fa và Si-Do là nửa cung
2. Các nốt nhạc trên đàn Guitar
Cấu trúc đàn guitar có 6 dây và mỗi dây hiện hữu mỗi là mỗi nốt nhạc nhất định và chúng được đánh số từ 1 cho đến 6 theo thứ tự là E B G D A E.
Hình trên là tên các nốt trên từng ngăn của 6 dây đàn guitar, đến ngăn thứ 13 thì sẽ lặp lại tên nốt
Dây số 1 = E (Mi cao) dây nhỏ nhất
Dây số 2 = B (Si)
Dây số 3 = G (Sol)
Dây số 4 = D (Rê)
Dây số 5 = A (La)
Dây số 6 = E (Mi trầm) dây to nhất
Các bạn mới học nên nhớ những nốt nhạc guitar cơ bản này nhé!
Ghi chú: số 0 là dây buông
Nếu bạn nắm vững nhạc lý về cung và nữa cung thì bạn sẽ rất dễ dàng suy ra các nốt nhạc cơ bản trên đàn guitar. Mỗi ngăn trên guitar được hiểu là 1 cung. Từ điều này bạn dễ dàng suy ra các nốt còn lại khi biết vị trí các nốt nhạc đầu tiên.
Ví vụ: Nốt E + 1/2 cung = F + 1 cung = G + 1 cung = A + 1 cung =B + 1/2 cung = Đô + 1 cung = E
<=> E + 1 ngăn = F + 2 ngăn = G + 2 ngăn = A + 2 ngăn = B + 1 ngăn = C + 2 ngăn = E
3. Hợp âm guitar
- Hợp âm là tập hợp các âm thanh theo một trật tự nhất định. Hợp âm và điệu nhạc là những yếu tố chính trong vấn đề đệm hát.
- Có rất nhìu hợp âm , ở đây ta chỉ xét các loai cơ bản, thường sử dụng nhiều nhất trong đệm hát.
- Việc áp dụng hợp âm nào để đệm hát còn phụ thuộc vào giọng của ngời hát đó (người ta còn gọi là tông nhạc hay cung nhạc).
- Người ta dùng Chữ cái để ký hiệu cho Hợp âm trưởng. C = Do trưởng, D= Re trưởng, E= Mi trưởng, F=Fa trưởng, G= Sol trưởng, A= La trưởng, B= Si trưởng.
- Chữ cái thêm chữ "m" phía sau người ta gọi là hợp âm thứ. Cm= Do thứ, Dm= Re thứ, Em= Mi thứ,Fm= Fa thứ, Gm= Sol thứ, Am= La thứ, Bm= Si thứ.
- Chữ cái thêm số "7" phía sau người ta gọi là hợp âm bảy . C7= Do bảy, D7= Re bảy, E7= Mi bảy,F7= Fa bảy, G7= Sol bảy, A7= La bảy, B7= Si bảy.
Xem thêm HƯỚNG DẪN CÁCH ĐỌC DÂY ĐÀN TRÊN ĐÀN GUITAR 6 DÂY CHO NGƯỜI MỚI HỌC CHƠI
Hiện có rất nhiều phương pháp ghi nhớ vị trí các nốt nốt trên đàn guitar, nhưng theo bản thân mình thì có lẽ đây là phương pháp dễ nhất. Hy vọng với cách nhớ mà Guitar Sao Mai vừa chia sẻ sẽ giúp những bạn mới học guitar nhớ được nốt trên cây đàn guitar.
